58. семінар карпаторусиністікы – Александер Духновіч: Моя ліра и кимвал
58. семінар карпаторусиністікы – Александер Духновіч: Моя ліра и кимвал
30. октобра 2023 в засїдалнї ФГПН (Факулты гуманітных і природных наук) на Пряшівскій універзітї ся одбыв семінар карпаторусиністікы. Семінары уже пятнадцятый рік (од р. 2009) орґанізує Інштітут русиньского языка і културы ПУ.
По пандемії КОВІД ся навщівность семінарів рапідно знижыла, хоць ай перед пандеміёв уже чісло навщівників поступно падало. Зато орґанізаторы приступили к тому, же будуть каждый семінар сприступняти ай в онлайн формі, жебы сі каждый, хто буде мати інтерес, міг попозерати лекцію тогды, кедь ёму то буде пасовати і не быв лімітованый конкретным часом, коли ся семінар одбывать.
Семінар, на котрім высупив літератор доц. Валерій Падяк, к. н. з Інштітуту русиньского языка і културы ПУ, быв вынятковый ай тым, же тема была венована 220. вырочу од дня народжіня будителя Русинів Александра Духновіча. Валерій Падяк за помочі Світового конґресу Русинів і русиньскых културно-сполоченьскых орґанізацій в Мадярьску выдав выбер творів Духновіча – поезію, прозу і драматічны гры, з котрых єдна (Головный тарабанщік) была того року вказана ай на сценї Театрa А. Духновіча у Пряшові. Также на семінару была презентована главнї публікація з назвов А. Духновіч. Моя ліра и кимвал, котра, як сконштатовав доц. Падяк вышла накладом 1 000 фалатків і він, як колись наш будитель А. Духновіч, котрый свій Букварь про русиньскы дїти (вышли три выданя по 2 500 фалатків) сам возив кіньскым повозом по русиньскых парохіях, взяв ся за то, же тоты публікації розвезе помеджі Русинів нелем на Словакії, але ай в Польску, а главнї на Підкарпатю.
Доцент Падяк є знамый як добрый оратор, зато при презентації темы о Духновічови не забыв спестрити семінар фактами, котры малохто, а може ай нихто дотеперь не знав. Наприклад, же Духновіч в селї Рибніця, кедь ся там вылляла вода з Морьского ока, на самый Великоднїй понедїлёк, скочів до студеной воды і захранив дві малы дїти, котры ся топили, і много далшых фактів із жывота нашого найвызначнїшого народного будителя.
Як традічно, позад выступу доц. Падяка наслїдовала діскусія і наконець презнетація найновшых публікацій карпаторусиністікы, котры представив Мґр. Михал Павліч, ПгД. з Інштітуту русиньского языка і културы. На семінар принїс ай чеськый місячник PLAV, котрый ся замірює на світову літературу. В септембру вышло восьме тогорочне чісло часопису, котре было цїле веноване русиньскій літературї.
ПгДр. Кветослава Копорова, ПгД. закончіла семінар позванков на далшый – в тім роцї послїднїй, котрый буде 6. децембра 2023 і выступить на нїм молода соціолінґвістка Мґр.Зденка Цітрякова, ПгД.
-кк-
Фото: М. Павліч.