Найлїпшы русиньскы публікації за рік 2023 оцїнив і Пряшівскый самосправный край

Верейность спознала найлїпшы книжкы Пряшівского самосправного края за рік 2023. Стало ся так почас святочного оцїнёваня облюбленого літературно-чітательского конкурзу Книга рока ПСК. Авторы найлїпше оцїнёваных книжок ці найоблюбленїшых літературных творів за минулый рік собі оцїнїня перевзяли 23. септембра 2024, в Крайскій книжніцї П. О. Гвєздослава в Пряшові.

Семый рочник конкурзу Книга рока 2023 принїс оцїнїня книжных тітулів і публікацій выданых у минулім роцї, звязаны з краём теметічно або особов автора текстовой ці образовой части твору. У конкурзї взяло участь 59 книжок, якы до конкурзу номіновали заставователї, редакторы, выдавателї, продавaчі книжок, книжніцї, авторы і чітетельска громада і котры оцїнёвала одборна порота. Чітателї собі своїх фаворітiв зволили уж традічно в інтернетовім голосованю о Цїну верейности.

Тот рочник реґіоналной чітательской анкеты принїс оцїнїня тыж у катеґорії Україньска і русиньска література, котра ся выголошує і оцїнює раз за два рокы. О приязень одборной пороты ся снажыло 13 тітулів. Тота наконець вырїшыла о удїлїню першого місця зборнику асоціатівной поезії повной глубокых образів Синёв країнов (Modrou krajinou) од Петра Медвідя. Друге місце удїлила книзї Театер Александра Духновіча в перекладах Ярослава Сисака (Divadlo Alexandra Duchnoviča v prekladoch Jaroslava Sisáka), котру зоставили Валерій Падяк і Михал Павліч. Трeтє місце здобыла книга Народны співанкы Русинів, котры єм позберав, грав і співав (Ľudové piesne Rusínov, ktoré som pozbieral, hral a spieval) Івана Чіжмаря.

Жытелї края за помочі онлайн голосованя в термінї од 1. юла до 31. авґуста 2024 рїшали о удїлїню Цїны верейности. Цїлково ся до выберу запоїло 1 778 голосуючіх, котры одовздали 3 519 платных голосів. В Научній літературї належить Цїна верейности публікації Maják pravoslavia. 100 rokov od vzniku ladomirovského monastiera ako pokračovateľa pravoslávneho mníšstva na Slovensku ( 1923 – 2023) од о. Петра Сороку, яка здобыла 294 голосів. А в катеґорії Україньска і русиньска література цїну здобыла книжка про дїти Маме дома псика (Máme doma psíka), яку написала Людміла Шандалова і котра в голосованю здобыла 157 голосів.

„Книга рока ПСК ся уж дакілько років тїшить інтересу з боку одборной, але і лаічной верейности. Сполочным цїлём орґанізаторів і одборных порот є выбрати тоту найлїпшу і якостёв надчасову книжку. Доволю собі підкреслити, же членове порот в окремых катеґоріях то не мали ани в тім рочнику просте. Моє подякованя належить вшыткым, котры брали участь в орґанізованю того конкурзу, бо пропаґацію і підпору реґіоналной книжной творчости поважую за важну часть нашой културы. Єдночасно хочу підкреслити, же вшыткы публікації, котры были номінованы, будуть частёв путовной выставы, котра поступно завитать до вшыткых реґіоналных бібліотек ПСК‟, повіла директорка Крайской книжніцї П. О. Гвєздослава в Пряшові Івета Гурна.

Выголошователёв конкурзу Книга рока ПСК є Пряшівскый самосправный край і вісем ёго книжніць у Бардеёві, Гуменнім, Левочі, Попрадї, Пряшові, Старій Любовни, Свіднику і у Воронові над Топлёв. На другый рік буде уж 8. рочник того конкурзу а віриме, же буде плодный.

Перебрате з: www.rusynacademy.sk

Вышла нова публикація: Александер Духновіч. Творы

В роцї 2023 творівый тандем доц. Мґр. Валерій Падяк, к.н. і Мґр. Михал Павліч, ПгД. робили на далшій публікації творів русиньской літературной класикы.

Падяк-Павліч в мінулости уже выдали дакілько зборників творів писателїв періоду народного оброджіня, так само ся концентрують на выдаваня сценарів выняткового Театру Александра Духновіча в Пряшови, котрого многы сценарї были дотеперь лем в архіви.

Публікаціёв Александер Духновіч: Творы концептуално і ґрафічно патрить до серії Русиньска класика, котра ся зачала формовати праві творами Анатолія Кралицького (2019) а нескорше і Євґенія Фенцика (2022). Цїлём тогорїчного проєкту было дале популаризовати творчость Александра Духновіча, котрый быв єдным з головных і найвеце знамых писателїв будительского періоду в карпаторусиньскій літературї 19. сторїча на Словакії. Книжка ся складать із текстів з области публіцістікы, етноґрафії а історії, дакотры тексты вышли по першый раз од часів першых выдань. На зачатку книжкы є традичнї одборна статя едітора доц. Валерія Падяка о жывотї а творчости Александра Духновіча, за котров є головна часть публікації – поетічны, прозаічны і драматічны Духновічовы творы. Єдночасно суть ту публікованы і тексты літературы факту як історічно-етноґрафічны тексты і додаткы освітлючі жывот а творчость найвекшого русиньского будителя.

Тота публікація собі найде много чітателїв головнї у шырокой одборной верейности, котра ся інтересує о русиньску літературу, а хосенна буде і про штудентів русиньского языка і літературы.

Проєкт быв фінанчнї підпореный Фондом на підпору културы народностных меншын.

Вышла далша публікація творів русиньского будителя: Євґеній Фенцик – Князь Корятовіч

Не так давно узрїла світло світа уж друга публікація творів Євґенія Фенцика, автора періоду русиньского народного оброджіня, котрого літературны творы суть меджі шыроков верейностёв мало знамы ай з прічіны, же много з творів автора было выданых лем за жывота писателя а пак уж нїґда веце.

Падяк-Павліч в минулости уже выдали дакілько зборників творів писателїв періоду народного оброджіня, так само ся концентрують на выдаваня сценарів Театру Александра Духновіча в Пряшові, котрого многы сценарї были дотеперь лем в архіві.

Публікацію Євґеній Фенцик: Князь Корятовіч мож зарядити к пару років старій публікації выбраных текстів Анатолія Кралицького з підназвов Князь Лаборець. Теперїшня книжка выдана презентує Фенцика як єдного із найплоднїшых писателїв народно-будительской літературы у карпатьскых Русинів у другій половинї 19. стороча. В зборнику мож найти поетічны, прозаічны, драматічны, публіцістічны тексты, а тыж і одборны статї занимаючі ся літературнов історіёв.

Фенцик быв єдным з першых несловеньскых істориків словеньской літературы, котрій присвятів їй дві великы роботы (1892, 1899). Много з Фенциковых творів было дотеперь выданых лем за жывота автора і дякуючі тому, же быв редактором русиньского періодіка Листокъ, котре пропаґовало літературны творы русиньскых писателїв даной добы.

По Фенциковій смерти в роцї 1903 быв автор на 120 років забытый і ёго творы были публікованы лем в рамках антолоґій або зборників, як фраґмент або скороченый текст.

58. семінар карпаторусиністікы – Александер Духновіч: Моя ліра и кимвал

58. семінар карпаторусиністікы – Александер Духновіч: Моя ліра и кимвал

30. октобра 2023 в засїдалнї ФГПН (Факулты гуманітных і природных наук) на Пряшівскій універзітї ся одбыв семінар карпаторусиністікы. Семінары уже пятнадцятый рік (од р. 2009) орґанізує Інштітут русиньского языка і културы ПУ. Read more

Вышла далша книжка творів Театра Александра Духновіча – перекладів Ярослава Сысака

Далшым выступом проєкту одборных працовників Інштітуту русиньского языка і културы реалізованого дякуючі Фонду на підпору културы народностных меншын є книжка заміряна на Театер Александра Духновіча в Пряшові.


Іде о продовжіня книжкы Театер Александра Духновіча: 30 років. Выбер з репертоару, котра вышла в роцї 2020. Теперь ся едіторы заміряли на вызначну персону Театра, перекладателя Ярослава Сысака. В публікацій ся чітатель мож стрїтнути із 12 сценарями драматічных гер інсценованых на дошках Театра. Сучастёв публікації є велике інтервю з Ярославом Сысаком о історії ТАД і ёго роботї перекладателя творів світовой, ческой, словеньской і російской драматурґії, і бібліоґрафічный список творів переложеных Ярославом Сысаком до русиньского языка.

 

 

 

Книжка вышла з фінанчнов підпоров Фонду на підпору културы народностных меншын.

Книга: Театер Александра Духновіча в перекладах Ярослава Сысака.

Выдавательство: Выдавательство Пряшівской універзіты

Едіторы: Валерій Падяк, Михал Павліч

Рік выданя: 2022

ISBN 978-80-555-3055-0

1 2 3 4