Миколай Ксеняк: Кошарик плодів (рецензіа)

Миколай Ксеняк є єдным із найактівнїшых авторів старшой ґенерації русиньскых писателїв, якого рознорода творчость захоплює літературу про дорослых, але ай про дїти і молодеж, поезію і прозу, драматічны тексты і повіданя, ці автобіоґрафічный текст Споминкы і очекованя (2013).

Автор быв у 2003 роцї оцїненый Преміёв Александра Духновіча за русиньску літературу в данім періодї за твір – Біда Русинів з дому выганяла (2003), в котрім розробив тему дротарьства, яке є шпеціфічным феноменом русиньской културы. В послїднїх роках автор ся занимать вызначныма русиньскыма особностями, главно літератами історічной добы народного возроджіня і їх творами, котрых дїятельство приближує чітателям за помочі выховно-повчалных стихів з характером оды (Формованя русиньской културы, 2016; Резонанції на книжкы і події, 2017).
Теперь Миколай Кесеняк предкладать книжку під назвов Кошaрик плодів, котра ся складать з баёк, есеїв і короткых прозаїчных текстів, якы посередництвом алеґорічного розповіданя указує на людьскы недостаткы і крітізує їх. Автор розроблює нелем общі людьскы неґатівости, як фалошность, зависть, зневжываня моци, уплаткарьство, краджіня і под., але і сучасны проблемы Русинів – однароднёваня, непоужываня русиньского языка ці слабе знаня властной історії. Ксеняк тыж крітізує і фалошный патріотізм; в текстї Корчмовый патріот вытворив поставу зналця народной історії і патріота, котрый ся ганьбить комуніковати русиньскым языком перед публіков.
У зборнику ся тыж находить тема дротарьства, автор вказує, наприклад, на проблем смерти дротаря в чуджім краю і говорить о тім, же такый вічный сон є проклятём а вічный спокійный одпочінок му ёго колеґове-дротарї заручіли принешінём родной землї на ёго гріб на чуджінї. В текстї вказує на значіня і вартость домовины, на професійну і народну єднотность.
В тім зборнику ся зъєдиняють вшыткы позітівны характерістікы Ксеняковой творчости, тексты мають нелем забавный, одпочінковый характер, але тыж і выховно-поучный, кедже посередництвом алеґорії автор вказує на наслїдкы неґатівных характеровых рис. Миколай Ксеняк як школованый писатель і педаґоґ є пересвідченый о тім, же народна ідентічность і народна гордость не можуть єствовати без актівного поужываня русиньского языка і познаня властной історії і традіцій.
Ксеняків Кошарик плодів добрї репрезентує авторову дотеперїшню творчость як кошик дарунків розлічных смаків (тем), котры суть вгодны про розлічны ґенерації чітателїв, як і про школьску практіку або декламаторьскы конкурзы. Также, вірю, же заінтересує шыроке коло русиньскых чітателїв.

Мґр. Міхал Павліч, ПгД.

(Русин 3/19)

Pridaj komentár

Vaša e-mailová adresa nebude zverejnená. Vyžadované polia sú označené *